Gebarenstijl, emoties en register

Voor dove tolkgebruikers is het essentieel dat jouw Nederlandse vertaling hun persoonlijkheid, gevoelens en de situatie nauwkeurig weerspiegelt. Zo kunnen twijfel en zenuwen doorklinken in je stem en onbedoeld het beeld van de persoon die je tolkt beïnvloeden.

Om een sterke tolk te worden, is het belangrijk om je onder te dompelen in de dovengemeenschap. Ga in gesprek, neem actief deel en maak kennis met diverse taalvariaties. Hoe breder je ervaring, hoe beter je kunt aansluiten bij de unieke communicatiestijl van elke tolkgebruiker.

Herken

Leer herkennen aan de gebaren:

  1. waar iemand vandaan komt. Amsterdam, Groningen, Sint-Michielsgestel?
  2. waar op het continuüm van NGT iemand zich bevindt.
  3. welk register iemand gebruikt. Bijvoorbeeld informeel of formeel.

Vraag om herhaling als je een gebaar niet kent. 

Je kunt ook filmpjes van gebaarders op deze punten analyseren. 

Ik denk dat het zou helpen als tolkgebruikers op het prikbord een filmpje van zichzelf plaatsen waarop ze gebaren. [...] Daarmee kan de tolk bij zichzelf te rade gaan: 'Ben ik bekwaam genoeg? Kan ik alignen met de tolkgebruiker?' En op basis daarvan beslissen om de opdracht aan te nemen.

Leef je in

  1. Stel je vooraf voor: hoe zou de dove tolkgebruiker zich voelen in deze situatie? Bijvoorbeeld bij de dokter voor een slechtnieuwsgesprek.
  2. Spiegel de houding van de dove tolkgebruiker.
  3. Kijk naar de ogen en het gezicht. Neem de mimiek een beetje over.

Vanuit mijn theaterverleden en dat ik zo expressief ben, komt het dat ik me goed kan inleven. Ik probeer echt iemand te zijn in zijn hele voorkomen en alles. Ik denk dat dat helpt. Soms kan het juist lastig zijn. Als iemand iets vertelt, kan ik het ook te expressief gebaren.

Durf meer

Neem bijvoorbeeld opdrachten aan in verschillende regio’s. En durf ook wat minder droog, vrijer te tolken/met meer schwung/meer saus/meer flexibiliteit/bot of onbeleefd of sarcastisch of enthousiast als de dove tolkgebruiker zo gebaart.

Soms valt het me op dat er keuzes worden gemaakt, vertaalkeuzes waar ik het niet mee eens ben. Omdat mijn bijzaken soms verduidelijking geven, zoals bij figuurlijk taalgebruik of het voegt iets grappigs toe. En figuurlijk taalgebruik hoort bij mij, dat is wie ik ben. Soms doe ik een beetje gek. Dat moet je durven tolken.

Ik vind ruzies tolken ingewikkelder naar het Nederlands, omdat ik zelf niet snel lelijke dingen zeg of mijn stem verhef. Dus dan vind ik het lastig om stijl over te nemen en de goede woorden te kiezen.

Vaak is het niveau nog niet hoog genoeg van studenten om dit ook mee te nemen. Je moet al gevorderd zijn om stijl, register te kunnen overbrengen[...] Bij mij valt het ook weg als ik de inhoud heel pittig vind en hard bezig ben met het begrijpen van wat er gebaard wordt.

Werk aan je Nederlands

Zorg dat je Nederlands op niveau is, bij voorkeur op C2. Dit houdt ook in: je taalgebruik kunnen aanpassen aan de situatie en daarvoor de keus hebben uit meerdere mogelijke vertalingen. 

Oefen ook vooral formele gelegenheden, vakjargon of academisch taalgebruik. 

Je moet leren je Nederlands aan te passen aan de situatie. Als je in een bedrijf tolkt waar iedereen hoogopgeleid is, dan kan je niet aankomen met je Nederlands van de havo. Dat straalt af op de dove hoogopgeleiden. En als je op een feestje zit, dan moet je ook niet alleen maar droog tolken en zonder enthousiasme in je stem als iemand roept: 'Wat hebben we een lol he!' Die lol moet er dan ook in zitten.

Oefening

Kijk op Youtube naar muziek of poëzie in ASL of NGT om emoties te herkennen en check met de lyrics.

Facebook
Twitter
LinkedIn
Pinterest

Leave a comment

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Skip to content